ชื่อว่าญาณ เพราะอรรถว่ารู้ธรรมนั้น ชื่อว่าปัญญา เพราะ
อรรถว่ารู้ชัด เพราะเหตุนั้นท่านจึงกล่าวว่า ปัญญาในความเป็นผู้มีความ
ชำนาญ ในอินทรีย์ 3 ประการ โดยอาการ 64 เป็นอาสวักขยญาณ.

55. อรรถกถาอาสวักขยญาณนิทเทส

[258 - 263] พึงทราบวินิจฉัยในอาสวักขยญาณนิทเทสดังต่อ
ไปนี้. บทมีอาทิว่า อนญฺญาตญฺญสฺสามีตินฺทฺริยํ มีอรรถดังได้กล่าว
แล้ว.
บทว่า กติ ฐานานิ คจฺฉติ - ย่อมถึงฐานะเท่าไร เป็นคำถาม
เพื่อกำหนดฐานะที่เกิดของอินทรีย์หนึ่ง ๆ.
บทว่า เอกํ ฐานํ คจิฉติ - ย่อมถึงฐานะ 1 ท่านอธิบายว่า
ย่อมเกิดในฐานะ 1. ฐานะโอกาสที่เกิด ท่านกล่าวว่า ฐานะ เพราะ
มีที่ตั้ง
บทว่า ฉ ฐานานิ - ฐานะ 6 คือ ในขณะมรรคและผล 6.
ในอินทรีย์ 3 มีอนัญญาตัญญัสสามีตินทรีย์เป็นต้นแห่งอินทรีย์ทั้งหลาย
เพื่อแสดงว่า อินทรีย์หนึ่ง ๆ เป็นอินทรีย์ยิ่ง. ท่านจึงกล่าวบทมีอาทิ
ว่า สทฺธินฺทฺริยํ อธิโมกฺขปริวารํ โหติ - มีสัทธินทรีย์ซึ่งมีความน้อมใจ
เชื่อเป็นบริวาร. ท่านกล่าวอธิโมกข์เป็นต้น ด้วยสามารถกิจแห่ง